Aby poprawnie wyświetlić stronę wymagana jest najnowsza wersja przeglądarki.

Aby poprawnie wyświetlić stronę wymagana jest najnowsza wersja przeglądarki.

Zaktualizuj Internet Explorer bądź zainstaluj inną przeglądarkę.

Wpis został dodany do czytelni.Zamknij komunikat

Wpis usunięty.Zamknij komunikat

Dodaj wpis do czytelni.
Usuń z czytelni.
you tube
thumbnail
19
marca
wtorek
Józef, Bogdan, Marek
Budżet
System Elektronicznej
Skrzynki Podawczej
EBOK Wodociągi
Czujniki stanu powietrza
CZYTELNIA
kod

WITKÓWKI

WITKÓWKI

Wieś wymieniana w źródłach od 1444 r. kiedy to stanowiła własność Jędrzeja i Jana Jaszkowskich. Na pocz. XVI w. należała do Ostrorogów z Lwówka. W 1580 r. Marcin Ostroróg-Lwowski sprzedał Witkówki oraz Słonin, Jaszkowo, Jasień i Gołębin wdowie Katarzynie Stanisławowej Rydzyńskiej. W 1583 r. Rydzyńscy sprzedali Witkówki wraz ze Słoninem Janowi Gajewskiemu z Czacza i Pawłowi Koszutskiemu za sumę 8.000 zł. Syn Jana Gajewskiego, Wojciech odsprzedał Witkówki i Słonin Gołutowskiemu z Racotu. Odtąd majątek związany z dobrami racockimi i w rękach ich kolejnych właścicieli (patrz Racot). W okresie międzywojennym folwark wydzierżawiony został Wiktorowi Gółkowskiemu, a po parcelacji dóbr w 1928 r. resztówka sprzedana Wojciechowi Wojciechowskimu. Folwark w Witkówkach znany od 1681 r., kiedy to wzmiankowane "domostwo folwarkowe dobre nowe, obory nowe, owczarnia dobra, sypanie, stodoły stare dobre".
W 1889 r. na terenie folwarku znajdowało się 6 domów zamieszkanych przez 94 osoby.

ZESPÓŁ FOLWARCZNY usytuowany w zachodniej części wsi, ograniczony od strony pd. drogą prowadzącą przez wieś, od zachodu drogą z Czempinia do Racotu. Składa się z podwórza gospodarczego i kolonii domów pracowników folwarcznych. Podwórze na rzucie prostokąta o dłuższej osi wsch.-zach. z zabudową wzdłuż wszystkich pierzei. Wjazdy na dziedziniec prowadzą od strony zach. i pd., gdzie zachowane murowane z cegły ogrodzenie z tynkowanymi przęsłami i pozostawionymi w cegle słupami nakrytymi ostrosłupowym zwieńczeniem. Od strony pd. mur o przęsłach z charakterystycznie układanej pod kątem cegły. Z dawnej zabudowy zachowana rządcówka w pierzei pn., a w pierzei wsch. stajnia, obecnie obora. Od pd. podwórze zamyka od strony wschodniej budynek mieszkalny z 4 ćw. XIX w., murowany z cegły, parterowy, z użytkowym poddaszem, z ceglanym detalem, połączony z budynkiem inwentarsko-spichrzowym, a dalej za bramą wjazdową dawna stodoła, przebudowana na stajnię. W pierzei zach. wznosi się nowa stodoła.

RZĄDCÓWKA wzniesiona przypuszczalnie ok. 1880 r., rozbudowana na pocz. XX w., murowana z cegły, parterowa, z użytkowym poddaszem, część środkowa nakryta dachem dwuspadowym, boczne niskim czterospadowym, krytym papą. Podpiwniczona tylko część środkowa, gdzie występuje sklepienie odcinkowe na podciągach stalowych. Elewacje budynku tynkowane z zachowanym częściowo detalem. Przyziemie w części wsch. pokryte boniowaniem pasowym. Otwory okienne ujęte w proste tynkowe opaski, powyżej gzyms kordonowy, a nad nim kwadratowe okienka poddasza. W starszej środkowej części pośrodku dwuosiowy ryzalit z dwoma półkoliście zamkniętymi oknami w partii parteru, z boku ryzalitu główne wejście do budynku. Po pn. stronie budynku zachowany drzewostan dawnego ogrodu.

STAJNIA (obecnie obora) z ok. 1880 r., jednokondygnacyjna, z magazynowym poddaszem, nakryta dachem dwuspadowym pokrytym dachówką. We wnętrzu sklepienie odcinkowe na gurtach wspartych na kamiennych kolumnach, częściowo zachowany dawny bruk. Elewacje tynkowane z ceglanym detalem w postaci gzymsów lizen i obramień okiennych. W przyziemiu okna zamknięte półkoliście, wyżej prosto. W partii poddasza kwadratowe otwory wentylacyjne, wypełnione ażurowo murowaną cegłą. W szczytach podwójne okna we wspólnym obramieniu.

BUDYNEK INWENTARSKI ZE SPICHLERZEM wzniesiony ok. 1880 r., murowany z cegły, jednokondygnacyjny, z magazynowym poddaszem, nakryty dachem dwuspadowym pokrytym dachówką ceramiczną karpiówką. Obiekt na planie prostokąta, we wnętrzu sklepienie krzyżowe wsparte na żeliwnych kolumnach. Zachowane ceglane posadzki oraz dawne żłoby. Elewacje tynkowane z ceglanym detalem w postaci cokołu, lizen dzielących ściany na jednoosiowe przęsła, obramień wokół zamkniętych odcinkowo okien. W szczytach prostokątne płyciny nie tynkowanej ściany z biforyjnym oknem, nad którym podwójny nadokiennik z cegły.

STODOŁA, obecnie stajnia, wzniesiona w 4 ćw. XIX w., murowana z cegły, nakryta dachem dwuspadowym pokrytym dachówką karpiówką, na planie wydłużonego prostokąta. Pierwotnie obiekt jednoprzestrzenny, z dwoma parami klepisk, obecnie przekształcony na budynek inwentarski. Elewacje tynkowane urozmaicone w przyziemiu rzędem ceglanych, odcinkowo zamkniętych płytkich arkad. Od strony podwórza wstawione wtórnie otwory okienne.

KOLONIA DOMÓW PRACOWNIKÓW FOLWARCZNYCH położona na pd.-wsch. od podwórza po przeciwnej stronie drogi, składa się obecnie z dwóch domów nr 11 i 13 połączonych niskim budynkiem gospodarczym. Oba domy parterowe z mieszkalnymi poddaszami, nakryte dachami dwuspadowymi z wystawkami od strony drogi. Pierwotnie elewacje obu budynków tynkowane z ceglanym detalem, zatynkowanym w domu nr 13, w postaci lizen, gzymsu kordonowego i opasek okiennych. Otwory pierwotnie zamknięte odcinkowo, obecnie w budynku nr 11 prosto.

 

     Źródło:
Redakcja naukowa serii prof. dr hab. Jan Skorutowicz "Dawne budownictwa folwarczne" 
Jolanta Goszczyńska, Majątki Wielkopolskie, Tom V, Powiat Kościański, Wydawnictwo Muzeum Narodowe Rolnictwa i Przemysłu Rolno Spożywczego w Szreniawie 1998r.,  wyd. cyt., s. 287-288

Aktualności aktualności
19 marca 2024 Zapraszamy do Młodzieżowej Rady Gminy Kościan
19 marca 2024 Bezpłatne badanie mammograficzne
Mobilnie
kod
Przeglądaj naszą stronę na wszystkich
urządzeniach mobilnych.
Marzec
2024
p w s c p s n
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31